طول دوره تحصیل در مقطع ارشد و دکتری تغییر کرد

حسین سیمایی صراف وزیر علوم در جمع نمایندگان تشکل‌ها، انجمن‌ها و اتحادیه‌های دانشجویی با اشاره به رویکردهای جدید این وزارتخانه در حوزه فناوری و پژوهش گفت: برای فناوری اولین بار فصلی را گشوده‌ایم که اگر استادی دو مقاله خوب و یک اختراع خوب داشت یا بحرانی مانند کرونا پیش آمد و واکسنی را کشف کرد؛ آن واکسن را که اختراع استاد دانشگاه است باید ببنیم در واقع ما باید تأثیرگذاری اجتماعی اساتید دانشگاه را مشاهده کنیم.

وزیر علوم، با بیان اینکه در بخش آموزش طرح کاهش سنوات تحصیلی در دستور کار قرار گرفته است، افزود: با اقدامات جدید، طول دوره کارشناسی ارشد یک سال می‌شود و ترم سوم باید پایان‌نامه داده شود. تعداد واحدها هم کم می‌شوند. دکتری نیز از ۴ سال تقلیل به ۳ سال تقلیل داده خواهد شد و بناست به‌جای امتحان جامع ۳ جایگزین به دانشجو داده شود، اگر دانشجو نتوانست آن‌ها را انجام دهد باید امتحان جامع دهد.

وی اضافه کرد: به جای آزمون جامع دانشجو در دوره دکتری یک مقاله پژوهشی یا اختراع می‌تواند داشته باشد. چرا که دانشجو یک‌سال وقت می‌گذارد تا آماده امتحان جامع شود؛ همین زمان را می‌تواند وقت بگذارد و تولید علم انجام دهد.

سیمایی با انتقاد از انبوه مقررات زائد در دانشگاه‌ها اظهار کرد: من بسیار متأسفم از این‌که دانشگاه هم مثل بعضی از سازمان‌های اداری کشور پر از مقررات دست و پاگیر است. یک کارگروه «تسهیل و مقررات‌زدایی» ایجاد کرده و گفته‌ایم در این کارگروه خود دانشجویان باشند؛ ۳ دانشجو، یک معاون آموزشی و یک حقوق‌دان در این کارگروه گرد هم بیایند و ببینند کدام مقررات زائد است، حذفش کنند.

وی افزود: بیشترین شکایتی که به من می‌شود، از همین مقررات زائد است که من می‌بینم حق با دانشجو است. مثال‌های فراوانی در ذهن دارم که برای دانشجویان و خانواده‌ها هزینه مالی ایجاد می‌کند، وقت‌شان را می‌گیرد و اعصاب‌شان را خورد می‌کند.

سیمایی سپس درباره وضعیت پژوهشگاه‌ها گفت: از برکات انقلاب اسلامی این بود که بعد از انقلاب پژوهش به دانشگاه‌ها آمد و جایگاه مهمی در کنار آموزش پیدا کرد و یکی از شاخص‌های ارزیابی استادان قرار گرفت. نشریه‌ها به روی کار آمدند، پژوهشگاه‌ها درست شدند. اما الآن به جایی رسیدیم که فکر می‌کنیم یک خلائی داریم. این پژوهش‌ها قرار بود خروجی‌شان حل مسائل کشور شود. ضمن این‌که بسیاری از این پژوهش‌ها لازم و ضروری است اما یک نقطه ضعف دارد که بعضی از این‌ها برون‌دادشان حل مسئله نیست.

وزیر علوم افزود: به همین دلیل با استفاده از ظرفیت قانونی ماه‌ها کار کردیم و قوانین و سیاست‌های نهادی جدید که البته در دنیا وجود دارد اما در کشور ما جدید است، به نام اندیشکده تدوین کردیم. اندیشکده با پژوهشکده فرق دارد؛ اندیشکده مسئله و پروژه‌محور است. یک مسئله می‌آید و حل می‌شود، مسئله بعدی می‌آید.

وی درباره حوزه حکمرانی آب اظهار کرد: سال‌ها دانشگاه‌ها هشدارها را داده بودند اما چون حکمرانی علمی نبوده است حرفی گوش داده نشده است. یا همین امروز درباره آسیب‌های اجتماعی مطالعات و پژوهش‌های فراوانی صورت گرفته شده است اما خارج از دانشگاه گوش داده نمی‌شود. قبول کنیم صدای دانشگاه‌ها را خوب گوش نمی‌دهیم.

سیمایی درباره دستاوردهای فناوری گفت: امروز ۲ هزار محصول تحریمی ما در پارک‌های علم و فناوری در حال تولید هستند و دانشگاه‌ها ۴ هزار قرارداد با صنایع دفاعی بسته‌اند. از نمایندگان تشکل‌های دانشجویی درخواست می‌کنم پیرو فرمایشات مقام معظم رهبری راوی نقاط قوت آموزش عالی و دانشگاه‌ها باشند. حکمرانی ما گاهی اوقات حکمرانی عالمان بوده است اما علمی نبوده است.

وی افزود: در همین منطقه ما یک دانشگاه ½ میلیارد دلار بودجه دارد در صورتی که بودجه کل آموزش عالی ما حدود ۷۰۰ میلیون دلار است و این ۲۵ صدم از GDP ما طبق گزارش‌های مرکز پژوهش‌های مجلس است؛ درحالی‌که رژیم اشغالگر صهیونیستی ۵ درصد GDP خودش را به دانشگاه اختصاص داده است.

وزیر علوم تأکید کرد: کمی با دانشگاه‌ها مهربان‌تر باشید. با این وضعیت بودجه و اعتبارات باید به استادان و دانشجویان افتخار کنیم که با امیدواری، عشق و نشاط و تعهد کار می‌کنند.

وزیر علوم، درباره برنامه‌های فرهنگی دانشگاه نیز گفت: دانشگاه برای ارتقای فرهنگی و دینی هم برنامه دارد و باید توجه داشته باشیم اختلاف‌نظر اشکالی ندارد اما باید به دور از برچسب‌زنی با هم گفت‌وگو کنیم. بیاییم برای منافع ملی و راه‌حل‌ها توافق کنیم. این مشکل وجود دارد که گاهی روی کلان‌پروژه‌های کشور توافق نیست.

وی در پایان گفت: امروز مشاهده می‌کنیم دانشجو نمی‌خواهد در دانشگاه حضور مستمر داشته باشد و می‌خواهد وقت خودش را بیرون از دانشگاه بگذارد، در صورتی که ما باید شرایطی را در دانشگاه فراهم کنیم که تفریح در دانشگاه برای دانشجو تعریف شود. نکته دیگر این‌که دانشگاه را با اتفاقات استثنا و خاص هویت‌سازی نکنیم و اگر اتفاقی رخ می‌دهد آن را تبدیل به هویت دانشگاه جمهوری اسلامی نکنیم. دشمن بعد از جنگ دوازده روزه برای اغتشاش و به‌هم‌ریختن کشور برنامه‌ریزی کرده است که باید مراقبت کرد از دانشگاه این اتفاق رخ ندهد. نباید از رشد، تعالی و پیشرفت علمی کشور غفلت نکنیم به خصوص اینکه رقبای ما با سرعت در حال پیشرفت هستند.